حمایت از تولید فیلم مستند در استانها
1) مقدمه:
با توجه به رویکرد تمرکز زدایی، فراهم کردن دسترسی به امکانات تولید مستند برای فیلمسازان مقیم استانها و حمایت از استعدادهای تازه در سراسر کشور مرکز گسترش سینمای مستند، تجربی و پویانمایی از تولید فیلم های مستند در استانها توسط نیروهای بومی و با موضوعات استانی حمایت می‌کند.
2) تعاریف:
2.1) انواع فیلم مستند از نظر ساختار و مدت به ترتیب زیر تعریف می‌شوند.
2.1.1) فیلم مستند کوتاه: مدت زمان، کمتر از 40 دقیقه
2.1.2) فیلم مستند میان مدت: مدت زمان، بین 40 تا 60 دقیقه
2.2) شورای مستند استانی: شورایی است مرکب از مدیرعامل، معاون مستند، مدیر مستند، مدیر پژوهش و کارشناس پژوهش مرکز.
2.2.1) ماموریت: بررسی طرح‌های فیلمسازانی که از طرف اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی مراکز استانها معرفی شده‌‌اند.
3) اولویت‌های موضوعی:
3.1) به طور کلی از میان طرح‌ها و ایده‌های دریافتی، موضوعات بدیع و تازه، سوژه‌های جذاب و پرکشش و البته موضوعاتی که به مسائل کلیدی در حوزه استان مربوطه مطابق فهرست زیر می‌پردازند اولویت دارند:
3.1.1) تبیین آرمانهای انقلاب اسلامی
3.1.2) فرهنگ مقاومت و دفاع مقدس
3.1.3) فرهنگ و هنر ایران‌زمین
3.1.4) مفاخر و مشاهیر
3.1.5) ترویج سبک زندگی اسلامی-ایرانی
3.1.6) مردم شناسی و فرهنگ اقوام
3.1.7) خانواده و جمعیت
3.1.8) جوانان و نخبگان
3.1.9) مستند ورزشی
3.1.10) پیشرفت‌ها و موضوعات علمی
3.1.11) باور و اعتماد اجتماعی
3.1.12) اقتصاد مقاومتی
3.1.13) کسب و کارهای دانش بنیان
3.1.14) آسیب شناسی اجتماعی مسأله‌محور
3.1.15) آینده نگری بر محور امید و آگاهی
3.1.16) محیط زیست و حیات وحش
3.1.17) توسعه و پیشرفت
3.2) آثار مستند با موضوعات پر تکرار خارج از اولویت تولید مرکز است.
4) اولویت‌های ساختاری:
4.1) اولویت مرکز تولید مستندهای خلاق با ساختار و زبان سینما با به کارگیری شیوه روایت و بیان هنری است و مستندهای با ساختار و زبان مستندهای تلویزیونی در اولویت بعدی هستند.
4.2) طرح‌های مجموعه‌ای و سریالی امکان تولید در مرکز را ندارند.
4.3) بازارهای پخش و ارائه یک مستند بایستی مشخص باشد و محصول هر طرح باید مناسب ارائه در یکی از موارد زیر باشد:
4.3.1) جشنواره‌های داخلی و یا خارجی
4.3.2) اکران سینمایی و نمایش آنلاین
آیین نامه اجرایی حمایت از تولید فیلم مستند در استانها
الف) شرایط ارائه طرح: تهیه کننده یا کارگردان طرح ارائه شده می بایست علاوه بر معرفی از سوی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان مربوطه که به منزله تایید محتوای طرح ارائه شده است، حداقل یکی از شرایط زیر را احراز کند:
1) تولید دو مستند قابل قبول.
2) تولید یک مستند که در جشنواره سینماحقیقت پذیرفته شده باشد.
3) تولید یک مستند قابل قبول برای افرادی که تحصیلات مرتبط با سینما و یا سابقه حضور در کارگاه‌های آموزشی حضوری مرکز را دارند.
4) تولید یک مستند قابل قبول برای افرادی که از سوی خانه مستند استان مذکور تایید می‌شوند.
5) تولید یک مستند قابل قبول برای افرادی که توصیه نامه از یک مستندساز شناخته شده و معتبر داشته باشند. (متن توصیه‌نامه بنا بر دیدگاه نویسنده آن تنظیم می‌شود.)
6) دارا بودن سابقه دریافت جایزه مستند از یکی از جشنواره‌های فیلم ملی، منطقه ای و استانی.
تذکر 1: مرکز طرح ارائه شده‌ای که کارگردان آن در حال تولید مستند دیگری برای مرکز باشد را بررسی نمی‌کند.
تذکر 2: طرح‌های تصویب شده در شورای مستند استانی مرکز امکان ارجاع و بررسی در شورای مستند مرکز را نخواهد داشت.
ب) مراحل رسیدگی
1) کلیه طرح های ارسالی باید الزاما از طریق پر کردن فرم الکترونیک پروپوزال طرح که از طریق سامانه خدمات ثبت طرح و تولید مرکز به آدرس defc.ir/dashboard در دسترس است انجام شود. هر طرح در صورت تکمیل مدارک مطابق با این آیین نامه و بررسی سوابق فیلمساز و انطباق طرح با اولویت‌های ساختاری و محتوایی مرکز جهت بررسی نهایی به شورای مستند استانی ارائه می‌شود.
2) طرح‌های ارسالی که فرایند ثبت نام و تکمیل مدارک را با موفقیت طی کرده‌اند به ترتیب تاریخ ثبت بررسی می‌شوند.
3) پس از تکمیل فرم الکترونیک و ارسال آن، نتیجه بررسی طرح و سایر اقدامات لازم از طریق همان درگاه ثبت طرح و همزمان از طریق ایمیل به اطلاع فیلمساز خواهد رسید. در صورت پذیرش طرح نیز همچنان سایر مراحل عقد قرارداد و عملیات اجرایی از طریق پروفایل فیلمساز در سامانه ثبت طرح و همزمان ارسال ایمیل انجام خواهد شد.
4) بررسی طرح در شورای مستند استانی مرکز به صورت ارائه فایل تصویری 7 دقیقه ای (پیچینگ) توسط کارگردان به شرح زیر است:
4.1) ارائه توضیحات به مدت 4 دقیقه.
4.2) ارائه تریلر (یا دمو) به مدت حدود 3 دقیقه.
5) برآورد مالی تولید برای طرح های پذیرفته شده و میزان مشارکت مرکز طبق تعرفه های تولیدات استانی و با هماهنگی ارائه دهنده انجام می‌شود.
6) پس از تایید طرح، قرارداد منعقد شده و شورای مستند استانی در مراحل زیر بر روند تولید نظارت می‌کند:
6.1) ارائه برنامه تولید و پژوهش اولیه
6.2) توسعه طرح، فیلم نامه، دریافت کپی قرارداد عوامل اصلی و بیمه نامه مسئولیت مدنی برای عوامل اصلی
6.3) ارائه اسمبل، گزیده راش یا تریلر 10 دقیقه‌ای پروژه از راش اولیه پس از 30 درصد پیشرفت فیلمبرداری
6.4) ارائه راف کات
6.5) ارائه فاین کات
7) نظارت و کنترل: معاونت مستند مرکز متولی نظارت و کنترل پروژه های تولیدی مستندهای استانی مرکز است. در صورت لزوم ارائه مشاوره و نظارت بر روند تولید توسط یک مشاور تعیین شده از سوی معاونت مستند در مراحل توسعه طرح، فیلم نامه، فیلمبرداری و تدوین انجام می شود.
8) ارزیابی: پس از تحویل نسخه نهایی در شورای مستند استانی ارزیابی کمی و کیفی انجام و به میزان مصوب شورا تا سقف پیش بینی شده در قرارداد به بودجه افزوده و یا از آن کاسته می شود.
ج) تذکرات مهم:
1) طرح‌های پذیرفته شده در سایت مرکز با اعلام عنوان طرح، عوامل اصلی، خلاصه داستان (لاگ لاین) و در صورت موافقت فیلمساز، تریلر ارائه شده، اطلاع رسانی عمومی خواهد شد.
2) طرح‌هایی که توسط شورا پذیرفته نشده است از طریق ایمیل به اطلاع ارائه دهنده خواهد رسید و مجدد بررسی نخواهد شد.
3) امکان جایگزینی طرح دیگری پس از بررسی شورا و رد شدن طرح اولیه وجود ندارد و طرح جدید طبق آیین نامه در نوبت بررسی قرار می‌گیرد.
4) امکان بررسی طرح‌های فیلمسازانی که قراردادشان با مرکز به اتمام رسیده است شش ماه پس از تسویه حساب قرارداد امکان‌پذیر است.
5) تهیه‌کنندگان طرح‌های پذیرفته شده ملزم به ارائه فرم امضا شده رضایت‌نامه سوژه‌ها و رضایت‌نامه مالکین مکان‌های فیلمبرداری هستند (فرم رضایت سوژه و فرم رضایت مالک مکان فیلمبرداری در سامانه خدمات ثبت طرح و تولید مرکز قابل دانلود است.)
6) تهیه‌کنندگان طرح‌های پذیرفته شده، در طول مدت تولید مستند ملزم به ارائه یک نسخه از قرارداد عوامل اصلی (کارگردان، فیلمبردار، صدابردار، آهنگساز، نویسنده و تدوینگر) به مرکز هستند. (نسخه خام و اولیه قرارداد عوامل در سامانه خدمات ثبت طرح و تولید مرکز قابل دریافت است.)
7) تولید طرح‌هایی که آورندۀ آن علاوه بر صلاحیت‌های عمومی، امکان ویژه‌ای برای پخش در بازارهای جهانی و جذب سرمایه از نهادها و یا موسسات فرهنگی و هنری ملی و بین‌المللی داشته باشد به تشخیص کارگروه مستند ممکن است بدون طی تشریفات این آیین نامه تصویب شود.