نگاه مستند در عکاسی، پشتوانه اصلی مستندساز است

به گزارش روابط عمومی مرکز گسترش سینمای مستند، تجربی و پویانمایی، صادق سوری، عکاس درباره عکاسی مستند عنوان کرد: عکاسی مستند در هر جامعه، آینه‌ای است برای بازتاب زیستن، رنج، امید و زیبایی‌های انسانی مردم. تأثیر آن تنها در اطلاع‌رسانی خلاصه نمی‌شود، بلکه در شکل دادن به حافظۀ جمعی و وجدان تاریخی جامعه نقش دارد.

وی افزود: یک تصویر مستند می‌تواند پرسشی را در ذهن‌ها بیدار کند، زخم فراموش‌شده‌ای را یادآوری کند یا حتی مسیر سیاست‌گذاری فرهنگی را تغییر دهد. با این حال، واقعیت در عکاسی مستند مطلق نیست. هر قاب، انتخابی است از میان هزاران امکانِ دیدن. عکاس با زاویۀ دید، زمان ثبت و فاصله از سوژه، روایت خود از واقعیت را می‌سازد. بنابراین، عکاسی مستند نه فقط ثبت واقعیت، بلکه تعبیر صادقانۀ واقعیت است.

این هنرمند تاکید دارد که در جامعه‌ای مانند جامعه ما که لایه‌های متنوع فرهنگی، قومی و زیستی دارد، تربیت نگاه مستندنگر بسیار ضروری است. مدیران فرهنگی باید بستری برای پرورش نگاه‌های صادق و انسانی ایجاد کنند؛ نگاهی که از سطح ظواهر فراتر رود و به درون زندگی مردم برسد. واقعیت‌های اجتماعی و زیستی ما، از اقلیم و آب تا فرهنگ، آیین و رنج مردم، تا زمانی ارزش دارند که ثبت شوند؛ زیرا آنچه ثبت نشود، به‌زودی فراموش می‌شود.

سوری با بیان اینکه در بسیاری از مواقع، زندگی‌های اطراف ما سوژه‌های ناب مستند هستند، یادآور شد: کافی است دقیق‌تر نگاه کنیم؛ در همین زندگی روزمره می‌توان فضای اجتماع، روابط انسانی و روح جامعه را نشان داد. هر چهره و هر لحظۀ ساده، می‌تواند روایتی از زیستن باشد.

به گفته این عکاس ما برای آیندگان و نسل‌های بعدی این کشور نیازمند ثبت مستند هستیم. اگر در دوران دفاع مقدس دوربین و عکاس حضور نداشت، امروز چگونه می‌توانستیم به فرزندانمان پس از جنگ از ایثار، شهادت و تجاوز رژیم بعثی سخن بگوییم؟ در آینده، اگر بخواهیم دربارۀ جنگ ۱۲روزۀ رژیم اشغالگر اسرائیل علیه ایران سخن بگوییم، چه سندی جزء عکس و تصویر مستند می‌تواند گواه ما باشد؟ وظیفۀ ماست که با کار‌های مستند، این لحظات را به‌عنوان سند‌های تاریخی و انسانی ثبت کنیم تا آیندگان بتوانند ببینند، درک کنند و قضاوت نمایند.

عکس، نقطۀ آغاز سینمای مستند است

سوری در خصوص ورود جشنواره «سینما حقیقت» در نوزدهمین دورۀ خود به حوزۀ مجموعه عکس مستند، افزود: این اقدام حرکتی آگاهانه است. زیرا عکس، نقطۀ آغاز سینمای مستند است. هر فیلم مستند، در اصل از دل یک قاب دقیق و صادق متولد می‌شود. این ارتباط میان عکاسی و سینما، پیوند میان مشاهده و روایت است.

به گفته سوری نگاه مستند در عکاسی، پشتوانۀ اصلی مستندساز است؛ زیرا او را به دیدن بی‌قضاوت، درک زمینه و احترام به واقعیت عادت می‌دهد.

وی افزود: درخواست من از هیئت داوران این است که هنگام داوری، صداقت در نگاه را بر تکنیک ترجیح دهند. در عکاسی مستند، زیبایی نوری و ترکیب مهم است، اما مهم‌تر از آن «انسانیت در قاب» است.

سوری اضافه کرد: اثر من نیز از دل همین دغدغه شکل گرفت؛ دربارۀ زندگی پدربزرگ و مادربزرگم است. زمانی که پدربزرگم به سرطان مبتلا شد، تصمیم گرفتم لحظه‌های زندگی او و مادر بزرگم را ثبت کنم؛ نه صرفاً از روی اندوه، بلکه برای حفظ خاطرۀ زیستن. این مجموعه برای من تلاشی است برای ثبت عشق، استقامت و پیوند دو انسان در برابر بیماری و گذر زمان. عکاسی از پدربزرگم، بهانه‌ای شد برای درک عمیق‌تری از مفهوم «زندگی»، «پیری» و «عشق انسانی» همان حقیقتی که عکاسی مستند به‌دنبال آن است.

بخش مجموعه عکس مستند «از قاب تا روایت» نوزدهمین جشنواره بین‌المللی فیلم مستند ایران «سینماحقیقت» با دبیری مهدی سروری برگزار می‌شود.

منبع: خبرگزاری آنا