گنجینه‌ای عجیب و سرشار از دانش

به گزارش ستاد اطلاع رسانی چهاردهمین جشنواره بین المللی «سینما حقیقت»، مراسم بزرگداشت فرشاد فدائیان (مستندساز) جمعه ۲۸ آذرماه در چهارمین روز از جشنواره بین‌المللی «سینماحقیقت» برگزار شد.

 اجرای این مراسم را منصور ضابطیان به عهده داشت که در بخش اول میزبان محمد حمیدی‌مقدم دبیر چهاردهمین جشنواره بین‌المللی «سینما حقیقت» بود.

دبیر جشنواره سینماحقیقت، درباره نام‌گذاری چهارمین روز از چهاردهمین دوره جشنواره بین‌المللی سینماحقیقت به نام فرشاد فدائیان گفت: افتخاری برای ما و شورای سیاست‌گذاری چهاردهمین دوره جشنواره است که در این دوره از سه بزرگ سینمای مستند ایران تجلیل کنیم که یکی از آنها، استاد فرشاد فدائیان است.

حمیدی‌مقدم ادامه داد: برای کسانی که سینمای مستند را به‌طور تخصصی دنبال می‌کنند، فرشاد فدائیان نامی بزرگ و در جایگاه ویژه‌ است. نگاه اندیشمندی که پشت قاب‌های او وجود دارد و جهان‌بینی شگرف، از ویژگی‌های مستندهای فدائیان است.

او با بیان اینکه فرشاد فدائیان علاقه‌ای به حضور در چنین مراسمی و تقدیر شدن ندارد، گفت: این ویژگی از شخصیت متواضع و ناب فرهنگی او برمی‌آید. اما ایشان چه مخالف باشد چه موافق، ما باید این کار را انجام می‌دادیم و روز چهارم جشنواره سینماحقیقت را به ایشان تقدیم می‌کردیم.

حمیدی‌مقدم با اشاره به مستند «اتودهای قرنطینگی» که به کارگردانی فرشاد فدائیان در این دوره از جشنواره حضور دارد، گفت: ایشان قاعده‌ای دارد مبنی بر اینکه فیلم‌هایشان را در بخش مسابقه نمایش نمی‌دهد و «اتودهای قرنطینگی» هم با اینکه در دو بخش مسابقه ملی و بخش ویژه کرونا انتخاب شده بود اما با خواست خودشان، تنها در بخش نمایش‌های ویژه نمایش داده شد.

مرتضی پورصمدی مدیر فیلمبرداری و از همکاران قدیمی فرشاد فدائیان درباره ۳۲ سال همکاری با این مستندساز گفت: فراز (پسر فرشاد فدائیان) همان سالی به دنیا آمد که ما با آقای فدائیان شروع به کار کردیم و عمر او، هم‌سن همکاری مشترک ماست. یعنی ۳۲ سال.

پورصمدی تشریح کرد: ۳۲ سال پیش، دوستی به من از کسی گفت که قرار است مستندی صنعتی بسازد و فردی بسیار جدی است، اما دنبال یک آدم پوست کلفت برای همکاری می‌گردد که من را به او معرفی کردند و شروع کردیم.

او با اشاره به اینکه «تجربه‌های اول سفر و همکاری با فرشاد خیلی رسمی و جدی بود.» گفت: بعدها دوست شدیم و سفرهای بعدی از شکل رسمی خارج شد و می‌خندیدیم و سفرها عالم خاص خودش را داشت.

پورصمدی ادامه داد: من آدمی بسیار متوسطی‌ام اما فرصت‌هایی در زندگی‌ام رخ داده که باعث شده بیش از هر دانشگاهی مواجهه با آدم‌ها را یاد بگیرم. یکی از این آدم‌ها فرشاد فدائیان است. جذاب‌ترین بخش از روحیه‌اش این است که نگاه ویژه‌ای دارد. مثلا در جهان عکاسی اگر عکس‌های «هنری کارتیه برسون» را بدون نامش ببینید، ۹۹ درصد کارهایش را می‌توانید تشخیص دهید یعنی به جایی رسیده که بدون ذکر نامش می‌توان کارش را شناخت؛ فرشاد هم همین نگاه را در کار دارد.

او تصریح کرد: فرشاد ذخایری در خود دارد که نیاز اولیه برای دیدن جور دیگر جهان است و به راحتی از ذهنیت به عینیت تبدیل می‌شود که در سینمای ما چنین چیزی بسیار انگشت‌شمار است. یک گنجینه عجیب و سرشار از دانش که می‌تواند به کمک سینما بیاید.

این مدیر فیلمبرداری، سفر کردن را یکی از ملزومات جدی برای این دانست که در مستند آدم متفاوتی شوی و گفت: سفر تو را وادار به مواجهه با تجربه‌هایی می‌کند که هیچ جور دیگر به دست نمی‌آید. ما در سنینی سفر می‌کردیم که جامعه داشت به تدریج از شرایطی به شرایط دیگر تبدیل می‌شد و ما شاهدان زنده جهان عجیبی بودیم که به تدریج ریخت عوض می‌کرد. این اتفاق تدریجی اجتناب‌ناپذیر رخ می‌داد و ما این شانس را داشتیم که شاهدان بی‌واسطه آن باشیم.

پورصمدی تشریح کرد: کار کردن با فرشاد ترش و شیرینی خیلی جذابی داشت. اصلا آدم کلاسیکی نیست و همواره همراه او رنج و شادی توامان را تجربه می‌کنی که در بلندمدت، شادی از آموختن جایگزین سختی و زمختی این همراهی می‌شود. حاصل همکاری ما ۱۹ مستند شد. در این سال‌ها دوره نگاتیو کنار رفت و بعد ویدیو و دیجیتال آمد و فراز که بزرگ شد کمکش کرد و بین ما کمی فاصله افتاد.

پورصمدی در پایان با اشاره به نگاه فرشاد فدائیان که منطبق بر اصول زیبایی‌شناسانه بود و جدیتش در اصول کاری، گفت: کماکان معتقدم آدم خوش‌شانسی‌ام که با فرشاد آشنا شدم. او از انسان‌هایی است که می‌توان بسیار از او آموخت.

در پایان این مراسم بزرگداشت، در غیاب فرشاد فدائیان در این مراسم به دلیل کسالتی که داشت، محمد حمیدی‌مقدم تندیس فیروزه‌ای چهاردهمین جشنواره بین‌المللی «سینماحقیقت» را همراه لوح تقدیر به فرزند او، فراز فدائیان اهدا کرد.