«ژان کلود کریر» درگذشت

آخرین همکاری «ژان کلود کریر» با یک پروژه ایرانی، مستند «مستشرق» به کارگردانی مسعود طاهری بود که در مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی تهیه شده است. این فیلم به زندگی و افکار «هانری کُربَن» فیلسوف، ایران‌شناس و استاد سابق مطالعات اسلامی دانشگاه پاریس می‌پردازد. پیشتر او در فیلم «کپی برابر اصل» عباس کیارستمی هم به ایفای نقش پرداخته بود.

گفتنی است که در آبان‌ماه 98 و به منظور تجلیل از این هنرمند معاصر فرانسوی که با ادبیات کلاسیک فارسی نیز مأنوس بود و درباره‌ی آثار عطار و مولوی کار کرده بود، شب «ژان کلود کریر» در مرکز دایره‌المعارف بزرگ اسلامی برگزار شد. این مراسم با سخنرانی فیلیپ تیبو (سفیر فرانسه در تهران)، شهرام ناظری، نهال تجدد، فاطمه معتمدآریا، حامد فولادوند، پیروز سیار، مهدی حسینی و علی دهباشی همراه بود.

یکسال قبل آن نیز از این چهره به منظور دریافت نشان جشنواره بین‌المللی فارابی دعوت بعمل آمده بود که دلیل آن، مطالعه وی درباره‌ی عطار نیشابوری بود. کریر کتاب منطق‌الطیر عطار نیشابوری را به نمایشنامه‌ای تبدیل کرده و پیتر بروک کارگردان مشهور تئاتر آن را روی صحنه برده برد.

به گزارش ایسنا و به نقل از ورایتی، «ژان کلود کریر» در شش فیلم سینمایی با  «لوییس بونوئل» کارگردان مطرح اسپانیایی همکاری داشت که به ترتیب  «خاطرات یک کلفت» (۱۹۶۴)،  «بل دو ژور» (۱۹۶۷)، «راه شیری» (۱۹۶۹)، «جذابیت پنهان بورژوازی» (۱۹۷۲)، «شبح آزادی» (۱۹۷۴) و  «میل مبهم هوس» (۱۹۷۷) بودند.

از مهمترین فیلمنامه‌های او می‌توان به اقتباس‌اش از رمان  «بار هستی» نوشته  «میلان کوندرا» اشاره کرد که «چارلی کافمن» در سال ۱۹۸۸ فیلمی براساس آن ساخت و «ژان کلود کریر» برای آن نامزد اسکار فیلمنامه اقتباسی شد. 

او همچنین فیلمنامه‌ای براساس کتاب مشهور «گونتر گراس» به نام «طبل حلبی» نوشت و «فولکر شلوندورف» فیلمی براساس آن ساخت و برنده جایزه اسکار بهترین فیلم غیرانگلیسی شد.

این هنرمند فرانسوی دو بار دیگر برای فیلمنامه آثار «لوئیس بونوئل» با عنوان  «میل مبهم هوس» و  «جذابیت پنهان بورژوازی» نامزد اسکار فیلمنامه‌نویسی شد و در سال ۱۹۶۳ نیز با فیلم کوتاه  «سالگرد مبارک» به همراه «پیر اتکس» موفق به کسب اسکار فیلم کوتاه شد و آکادمی علوم و هنرهای سینمایی نیز در سال ۲۰۱۴ با اعطای جایزه اسکار افتخاری از او تقدیر کرد.

او همچنین علاوه بر سابقه همکاری با «پیتر بروک» کارگردان سرشناس تئاتر، با فیلمسازانی چون  «میلوش فورمن»،  «آندری وایدا» و «ژان لوک گدار» نیز همکاری کرد.

«ژان کلود کریر» در سال ۲۰۲۰ نیز در نگارش فیلمنامه  «نمک اشک‌ها» با «فیلیپ گارل» مشارکت داشت.

این هنرمند سرشناس برای برگزاری کارگاه‌های مختلف، سفرهای زیادی به ایران داشت و همسرش «نهال تجدد» هم نویسنده ایرانی است.