«یاشماق» آیینهای برای نمایش زندگی زنان ترکمن است
نخستین فیلم از بخش دوم فیلم خبر روز نخست جشنواره سینماحقیقت به فیلم «یاشماق» به کارگردانی رضا غلامیمطلق اختصاص داشت که در بخش نیمه بلند حضور دارد.
به گزارش ارتباطات و اطلاع رسانی مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی، رضا غلامیمطلق با اشاره به اینکه نام این مستند برگرفته از پوششی است که خانمهای ترکمن به عنوان بخشی از حجاب رسمیشان استفاده میکنند؛ گفت: ایده مستند از اینجا آمد که یکی از دوستان به من زنگ زد و از دختری ترکمن گفت که علاقه دارد تئاتری را به صورت حرفهای به صحنه ببرد. این موضوع شروع جرقه ذهنی من شد. رفتم و ایشان را دیدم و پیشنهاد دادم که در کنار تئاتر و تلاششان برای اجرای آن؛ من هم تصویربرداری کنم تا شاید مستندی از دل آن درآمد.
او ادامه داد: در شروع کار سوژهها مشخص نبود؛ چون علاوه بر شخصیت اصلی؛ خانمهای دیگری هم برای تست دادن آمدند و نمایشنامه هم انتخاب شد اما در طی تمرینها، خیلیها تغییر کردند برای همین دو سال فیلمبرداری طول کشید و کار مدام تعطیل میشد. و متن هم دو سه بار تغییر کرد تا در نهایت به اینجا رسید.
کارگردان مستند «یاشماق» در جواب این سوال که چرا به نقد سنتها نپرداخته است، گفت: یک اثر هنری یا یک متن، وقتی تبدیل به مستند میشود مانند آیینهای است که رسم و رسوم را نشان دهد. در واقع من اصلا به فکر نقد نبودم، اما نشانش دادم تا اگر چیز بدی در آن هست خود به خود در ذهن مخاطب نقد شود. آنچه را که وظیفه خودم میدانستم، اسمش را نقد نمیگذارم، شاید بتوان آن را یک نگاه خلاقانه خواند که امر واقع را نمایش میدهد. ضمن اینکه همیشه این مشکل را داشتهام که از مستندساز میخواهند در کنار طرح مساله، راهکاری هم ارائه بدهد.
غلامیمطلق در ادامه با اشاره به نگرانیهایی که درباره حدود فیلم و اینکه چقدر مجاز است که وارد حریم و مسایل شخصی و زنانه کاراکترهای مستند در یک جامعه سنتی شود، گفت: به طور مثال، یکی از دخترها اجازه نداد وارد خانهشان شویم، و بیشتر روایتش را میشنویم.
او همچنین درباره اینکه چرا در مستند خود تئاتر دیده نمیشود، توضیح داد: لزومی ندیدم. چون هدفم موفقیت این کاراکترها در اجرای تئاترشان نبود. بیشتر میخواستم زندگی این شخصیتها را نمایش دهم.
غلامیمطلق در پایان درباره انتخاب زمان فیلم هم گفت: تعریف اولی که از فیلم داشتیم این بود که گنجایش این را دارد که بالای ۶۰ دقیقه باشد اما در نهایت با توجه به کشش قصه و راشهای موجود، تصمیم گرفتیم در همین زمان کنونی فیلم و به عنوان اثری نیمه بلند مناسب است.
پانزدهمین جشنواره بینالمللی سینماحقیقت از ۱۸ تا ۲۵ آذر به دبیری محمد حمیدیمقدم در حال برگزاری است.