«سینماحقیقت»، فرصتی طلایی برای تماشای واقعیت‌ها
جشنواره «سینماحقیقت» فقط یک فرصت یا محفل و دورهمی سینمایی برای تماشای مستندها نیست بلکه چیزی شبیه به آموزش ضمن خدمت می‌ماند که مخاطبان را با مسائل مختلف جامعه و چالش‌ها و خوانش‌های آن مواجه کرده و به تامل و تفکر دعوت می‌کند.
به گزارش ارتباطات و اطلاع رسانی مرکز گسترش سینمای مستند، تجربی و پویانمایی، جشنواره سینما حقیقت به عنوان مهمترین رخداد سینمای مستند ایران و ویترینی از آثار برتر مستند، علاوه بر فرصتی برای ارزیابی جایگاه این سینما در ایران و بررسی نقاط قوت و ضعف تولید در این عرصه، صحنه‌ای برای نمایش جامعه است. آینه‌ای برای بررسی واقعیت با همه تضادها و گستردگی‌اش. به همین علت این جشنواره علاوه بر اهمیت سینمایی، صاحب اهمیتی فرامتنی و فراتر از محدوده سینما هم است.
امسال در این دوره از جشنواره،علیرغم ادامه‌ی چالش‌های شرایط کرونایی،افزایش چشمگیر هزینه‌های تولید فیلم،تنگناهای اقتصادی و مشکلات معیشتی و همچنین شرط نمایش اول فیلم، تعداد مستندهای شرکت‌کننده نسبت به دوره گذشته افزایش محسوسی داشت.
در جشنواره‌ی شانزدهم،با ابتکار عملی که از دو سال گذشته در دوره‌های چهاردهم و پانزدهم انجام شده بود و زمینه‌های آن نیز فراهم شد، به کمک زیرساخت‌ها و پلتفرم‌ها و سامانه‌های مجازی،مخاطبان فیلمهای جشنواره در گستره‌ی ملی افزایش یافتند،به عبارتی می توان گفت فیلم‌ها در خانه‌های بیشتری برای دیدن در سراسر کشور دیده شد.
برخلاف دوره‌‌ی پانزدهم که خبری از حضور مخاطب در پردیس چارسو نبود و تنها اهالی رسانه و میهمانان ویژه آن هم به صورت محدود مجوز حضور در کاخ جشنواره را داشتند،در جشنواره‌ی حقیقت این دوره، علاوه بر فیلمسازان شرکت کننده در جشنواره و اهالی رسانه،تعدادی از فعالان سینمای مستند نقاط مختلف کشور نیز به صورت ویژه مهمان جشنواره بودند،ضمن اینکه مخاطبان بسیاری از طیف‌های گوناگون هم در طی روزهای جشنواره در پردیس سینمایی ملت به تماشای فیلم‌ها نشستند.
شانزدهمین جشنواره‌ی سینما حقیقت درحالی برگزار شد که به خاطر فضای سیاسی حاکم بر کشور طی ماههای اخیر و اعتراضات شکل گرفته در سطح جامعه، طیفی از دست اندرکاران سینمای مستند،نسبت به جشنواره زاویه گرفتند و دست به تحریم آن زدند.این دسته از مخالفان سینما حقیقت معتقد بودند در وضعیتی که کشور شرایط ویژه‌ای را سپری می‌کند و نارضایتی در بخشی از جامعه وجود دارد،برگزاری جشنواره‌هایی نظیر سینما حقیقت نه تنها فایده‌ای برای مستندسازان ندارد بلکه موجب واکنش منفی مردم نسبت به آن می‌شود.طیف مخالف مذکور، یکی از استنادهایشان این بود که بی رونق شدن جشنواره در ایام برگزاری،صحت ادعای آنها را تا حدود زیادی روشن خواهد نمود.
گروهی دیگر از منتقدان شانزدهمین جشنواره حقیقت نیز اعتقاد داشتند ضمن اینکه فیلمهای مستند مهم و معتبری از مستندسازان داخلی در این دوره از جشنواره حقیقت حضور ندارد، در میان فیلمهای خارجی انتخاب شده هم مستند رو به جلویی دیده نمی‌شود.
دسته‌ی دیگر اما دغدغه‌شان این بود که آیا سیاستگذاران جشنواره می‌خواهند وضع را به همان شکل دوره‌های قبل ادامه دهند یا بنای تغییر و اصلاح دارند؟ آنها بر این باور بودند در آثار به نمایش درآمده‌ی پانزدهمین جشنواره سینما حقیقت نه تنها بازتاب پر رنگی از مسائل واقعی اجتماعی دیده نشد، بلکه حتی تنوع موضوعی خود مستندها هم چنان‌که شایسته بود به چشم نمی‌خورد.
در جبهه‌ای دیگر، بسیاری نیز از موافقان و مدافعان سیاستها،رویکردها و عملکرد جشنواره سینما حقیقت بودند.آنها حفظ استقلال نگاه و توانایی برقراری ارتباط با مخاطب عام، کسب اقبال مردمی و برقراری ارتباط بی واسطه با مردم، حفظ ثبات در ماهیت، حضور چهره‌های برجسته مستند دنیا در سینما حقیقت،همچنین برگزاری کارگاه‌های مختلف تخصصی و یافتن یک هویت مشخص و سلیقه‌ای معین را از جمله مواردی دانستند که از مهمترین دستاوردهای سینما حقیقت طی سال‌های برگزاری این جشنواره تاکنون بوده است.
فارغ از سویه های سینمایی جشنواره سینما حقیقت که در پی کشف و شناسایی و نمایش آثار مستند و مستندسازان با استعداد است و در واقع کارکردهای درون متنی این جشنواره را صورت بندی می کند باید به سویه های بیرونی و فرامتنی این جشنواره و در واقع کارکردهای اجتماعی و اثرگذاری آن بر مخاطب و در ساحتی بزرگتر بر اعتلای فرهنگ جامعه هم اندیشید.
جشنواره سینما حقیقت فقط یک فرصت یا محفل و دورهمی سینمایی برای تماشای مستندها نیست بلکه چیزی شبیه به آموزش ضمن خدمت می ماند که مخاطبان را با مسائل مختلف جامعه و چالش ها و خوانش های آن مواجه کرده و به تامل و تفکر دعوت می کند از این رو باید با همه ضعف و کاستی هایی که در برگزاری این جشنواره وجود دارد باید قدر آن را دانست. جشنواره ای که فرصتی طلایی برای تماشای واقعیت هاست.
امیدواریم با توجه و تأمل دقیق و دغدغه مندانه ی مدیران سینمایی کشور به ویژه دست اندرکاران مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی، هفدهمین دوره ی این جشنواره از لحاظ کمیت و کیفیت به نحو مطلوب و بیشتر از پیش، نزدیک‌تر به استانداردهای بین المللی برگزار شود.
منبع: حالا مستند
