عزیزالله حاجی مشهدی:
سينمای مستند آينه شفاف و بیغبار برای نمايش زندگی/ اهمیت تداوم «سینماحقیقت»

عزیزالله حاجی مشهدی منتقد و مدرس سینما معتقد است برگزاری جشنواره «سینماحقیقت» کمبود رسانه برای سینمای مستند و آثارش را تا اندازهای جبران میکند.
به گزارش روابط عمومی مرکز گسترش سینمای مستند، تجربی و پویانمایی، عزیزالله حاجی مشهدی منتقد و مدرس سینما درباره حوزه مستند و بستری که برای بیان مطالب محقق می کند، مطرح کرد: فيلم مستند با ويژگی بارز حقيقتنمايی، بيشترين و بالاترين ظرفيت بازنمايی و نمايش صريح و بی واسطه واقعيتها را دارد. به همين روی نسبت بسيار نزديكی با زندگی دارد.
وی ادامه داد: شايد بخش عمدهای از جذابيتهای پنهان وآشكار فيلم مستند در همين وجه واقعنمايی و نزديكی آن با حقيقت آدمها و ماهيت زندگی آنها نهفته باشد. فيلم مستند با چنين ويژگی مهمی، به دور از هرگونه خيالپردازیهای روياپردازانه، ما را به تماشای واقعيتهای زندگی دعوت میكند. به همين خاطر برای بيان هر موضوع و مطلبی كه به جغرافيای انسانی، فرهنگها، تمدنها و زندگی انسانها و ديگر موجودات هستی و اقليمها و زيستبومهای مختلف مربوط میشود، بستری مناسب فراهم میسازد و ميدان عمل وسيعی برای تجربه اندوزی به حساب میآيد.
حاجی مشهدی در پاسخ به این پرسش که سينمای مستند چه ظرفيتهايی دارد كه میتواند امروزه به كمک جامعه و مردم بيايد، توضیح داد: ظرفيتهای سينمای مستند را در عمل میتوان نامحدود تصور كرد. چرا كه برای هر موضوع يا مساله انسانی و برای هر يک از پديدههای زيست محيطی و تاريخی و جغرافيايی و پديدههای طبيعی، میتواند نمونههای جذاب و در عين حال پرمحتوايی توليد كند كه هم از جنبههای اطلاعرسانی و دانش افزايی بسيار سودمند باشد و هم در معرفی زيست بومها و اقليمهای پُرتنوع گيتی و نمايش انواع فرهنگها و آداب و رسوم و آيينها و سنّتها، رسانهای اطمينانبخش باشد.
وی ادامه داد: به همين دليل است كه فيلمساز مستند میتواند با استفاده از ظرفيتهای موجود در حوزه فيلم مستند به ساخت و توليد انواع و اقسام فيلمهای مستند ازجمله مستند شاعرانه، مستند مشاهدهای، مستند مشاركتی (سينماحقيقت تعاملی)، مستند انعكاسی، مستند تجربی، مستند چهره نگار (پُرتره)، مستندهای گردآوری (آرشيوی) و... مبادرت ورزد.
این منتقد و مدرس سینما درباره لزوم برگزاری جشنواره «سينماحقيقت» مطرح کرد: از آنجايی كه برای اكثر فيلمهای توليد شده در حوزه فيلم مستند، با هر ميزان از مقبوليت و كيفيت مطلوب، در شرايط كنونی، فضای مناسبی برای نمايش همگانی و عرضه فراگير وجود ندارد و حتی رسانه پُرنفوذ و تاثيرگذاری مثل تلويزيون نيز، برخلاف وظيفه ذاتی خود، در عمل برای عرضه كارهای مستند ظرفيت بسيار محدودی دارد، به همين روی برگزاری جشنوارهها به طور عام و تداوم جشنواره «سينماحقيقت» به طور خاص، به ويژه با در نظر گرفتن پيشينه برگزاری چند دوره به نسبت موفق، میتواند اولا فضايی مناسب برای نمايش و ديده شدن حاصل تجارب ارزنده مستندسازان فراهم سازد و ثانيا به عنوان ميدان رقابت سالمی برای برگزيده شدن، كسب جايزه و قرار گرفتن در گروه مستندسازان شناخته شده، به ويژه برای فيلمسازان جوان، انگيزه كار و تلاش روزافزون ايجاد كند.
عزیزالله حاجی مشهدی در پایان درباره راهكار خود برای توجه بيشتر به فضای مستند گفت: واقعيت اين است كه فيلم مستند به دليل درآمدزايی بسيار محدودی كه دارد، برای اغلب تهيه كنندگان حرفهای، برای سرمايهگذاری جذابيت چندانی ندارد. به همين روی اكثر مستندسازان، در عمل، علاوه بر نقش كارگردانی، وظيفه تهيه و توليد فيلم خود را هم برعهده میگيرند و با سرمايه شخصی، فيلم مستند توليد میكنند. درحالی كه شايد پشتيبانی مادی و سرمايهگذاری برای توليد مستندهای ارزنده، میتواند در دستور كار مراكزی چون صداوسيما، مركز گسترش سينمای مستند و تجربی، كانون پرورش فكری كودكان و نوجوانان، حوزه هنری و مراكز سينمای جوان استانهای مختلف قرار گيرد و علاوه بر مساعدت در توليد فيلمهای مستند، برای نمايش و پخش مناسب آثار توليد شده نيز راهكارهای اجرايی و عملی ثمربخشی انديشيده شود. تنها در اين صورت است كه فضای مستند میتواند آينهای شفاف و بی غبار برای روايت مسائل مردم و جامعه و زيست بومی كه در آن زندگی میكنند، باشد.
هفدهمین جشنواره بینالمللی فیلم مستند ایران «سینماحقیقت» آذرماه امسال به دبیری محمد حمیدی مقدم برگزار میشود.
منبع: خبرگزاری پانا