مرکز گسترش فعالانه وارد میدان مستندنگاری شود

رامتین شهبازی منتقد و مدرس سینما با اشاره به اینکه همه فعالیت‌ها در یکسال اخیر زیر سایه کرونا قرار گرفته است و مستندسازی نیز از این قاعده مستثنی نیست گفت: دراین مدت بسیاری از فعالیت‌های جمعی جای خود را به فعالیت‌های فردی داده است.  دیگر نمی‌توان با گروهی پرجمعیت سر صحنه حاضر شد و باید با گروهی جمع و جور و پس از اطمینان از عدم بیماری با تست کار را پیش برد. ضمن اینکه فعالیت مستندساز کاملا وابسته به شرایط بیرونی است پنجاه درصد کار مستندساز و تیمش هستند و پنجاد درصد دیگر را شرایط بیرونی تشکیل می‌دهد که مستندساز در مورد آن فیلم می‌سازد. بنابراین شرایط امروز بسیار پیچیده است و به خلاقیت نیاز داریم. تکنیک (وسایل سخت‌افزاری) امروزه امکانات بسیاری را در اختیارمان می‌گذارد و از سوی دیگر امکانات نرم‌افزاری خوبی برای پس‌تولید در اختیار داریم . بنابراین با وجود این امکانات فقط همان دوره تولید که اعضا کنار هم هستند دشوار است. در شرایط فعلی ما چاره‌ای جز اینکه خودمان را با شرایط تطبیق دهیم نداریم. 

شهبازی در جواب این پرسش که سینمای مستند تا چه میزان تحت تاثیر قرنطینه و کرونا بوده  است پاسخ داد: باید چند سال صبر کنیم چراکه نتیجه با یک سال و دو سال مشخص نمی‌شود. در مباحث جامعه‌شناسی وقتی یک جریان اجتماعی خاص رخ می‌دهد که کرونا هم جدای از این نیست، باید سال‌ها بگذرد تا بتوان تاثیر آن را در هنر و سینما دید. 

او در همین زمینه افزود: آن چیزی که امروز و به فرض در جشنواره سینما حقیقت می‌بینم لایه رویی ماجراست و تحلیلی پشت آن قرار ندارد چراکه فعلا بحث اصلی نمایش شرایط خاصی است که در آن قرار گرفته‌ایم. مشخصا فیلمسازان ما هنوز به عمق ماجرا نفوذ نکرده‌اند. هر رویداد یا پدیده اجتماعی می‌تواند دو بخش آسیب رساننده و فرصت دهنده داشته باشد. طبیعتا فعلا زمان مناسبی برای پرداختن به بخش فرصت دهنده ماجرا نیست و امروزه که با بخش فاجعه‌آمیز آن روبرو هستیم فیلمسازان می‌توانند فقط به سطح ماجرا بپردازند. برای رسیدن به عمق ماجرا نیاز به زمان، مطالعه و پژوهش‌های گسترده داریم. باید دید شیوع این ویروس چه تاثیراتی در اقتصاد و سیاست و فرهنگ داشته است. موردی که می‌توان به آن اشاره کرد اهمیت یافتن فضای مجازی در این دوران است. اگر امکانات فضای مجازی نبود چه اتفاقی می‌افتاد؟ و حالا که این فضا را در اختیار داریم چقدر توانسته‌ایم در دوران کرونا از آن بهره ببریم. اینها همه مواردی هستند که مستندسازان می‌توانند سراغش بروند. 

 شهبازی درباره مصوبه جدیدی که درباره مستندسازی درباره پروژه های ملی به تصویب رسیده گفت: در مورد مصوبه جدیدی که آقای وزیر به آن اشاره کردند، خبرهای بسیاری خواندم. اگر موضوع به این شکل باشد که روابط عمومی ارگان‌ها و سازمان‌ها موظف باشند از مستندسازان حرفه‌ای برای ساخت آثار در مورد پروژه‌های ملی استفاده کنند قطعا کمک معیشتی برای آنها به دنبال خواهد داشت که بسیار دلگرم کننده است. البته مشروط بر اینکه از طیف وسیعی از مستندسازان استفاده شود و منحصر به عده خاصی نباشد. 

این منتقد سینما در ادامه گفت: طبیعی است که وازرتخانه‌ها با مستدسازان آشنا نیستند و باید از مراکز زیربط کسب اطلاعات کنند. باید مراکزی مانند مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی و انجمن سینمای جوان در این خصوص پیشگام شده و  فعالانه وارد میدان شوند و نامه‌ها و معرفی نامه‌هایی تنظیم کنند و سینماگران را دسته‌بندی کرده و با توجه به فعالیت‌هایی که داشته‌اند به وزارتخانه‌ها و ارگان‌ها معرفی کنند. و از سوی دیگر ارگان‌ها نیز به صورت سرخود و بدون شناخت سراغ کسی نروند و به این صورت فرصت‌ها تبدیل به تهدید نشوند. این فرصتی است که باید حتما در اختیار مستندسازان حرفه‌ای که تمایل به ساخت فیلم با چنین موضوعاتی دارند قرار گیرد. باید مستندسازان را با توجه به تخصص‌شان به وازرتخانه‌ها و سازمان‌ها معرفی کرد و آنها هم ملزم به پذیرش باشند. مثلا اینطور نباشد که مسئول روابط عمومی فلان سازمان از جوانی از اعضای فامیل که به فیلمسازی علاقه دارد استفاده کند! 

شهبازی گفت: وقتی دولت چنین مصوبه‌ای را تصویب کرده و قرار است از آن حمایت کند حتما باید به این موضوع واقف باشد که مستندسازی دارای هزینه است و کار مستندسازان حرفه‌ای یک کار هنری و تخصصی است. ‌