یکی از علایق مهرداد زاهدیان ساخت مستند بر اساس فضای شهری است. او المانهای شهری مانند میدانها یا خیابانها را با استفاده از پژوهشهای دقیق و متفاوت بررسی، و از منظری تازه نگاه میکند.
به گزارش روابط عمومی مرکز گسترش سینمای مستند، تجربی و پویانمایی، سینمای مستند ایران، سینماگرانی که درباره شهر فیلم بسازند، کم دارد. مهرداد زاهدیان یکی از مهمترین فیلمسازان این حوزه است و میتوان تاثیر نگاه، تعلق خاطر او به شهر و معماری و اتمسفر محلهها را در نسل پس از او دید.
مهرداد زاهدیان متولد 1342 است. زاهدیان معتقد است اگر سینمای قصهگوی ما اعتباری دارد، این اعتبار را مدیون سینمای مستند است. به این دلیل که همه این قصهها از یک میل مستندگونه یا توجه به مستند ناشی شده و شکل گرفتهاند. او سینمای مستند ایران را الهامبخش دیگر ژانرهای سینمایی میداند و به طور جدی معتقد است که مسیر حرکت برای سینمای ایران سالهاست که گشوده شده است.
یکی از معروفترین مستندهایی که زاهدیان در این سالها ساخته، مستند «میدان بیحصار» باشد. مستندی درباره میدان امام خمینی که در دومین دوره جشنواره بینالمللی «سینماحقیقت» همه جایزهها را تصاحب کرد و موفق به دریافت 5 تندیس طلایی شد. او در این جشنواره تندیس طلایی بخشهای بهترین مستند کوتاه، بهترین پژوهشگر، بهترین نگارش گفتار متن، بهترین فیلم از نگاه تماشاگران و تندیس هیئت داوری انجمن منتقدان و نویسندگان سینما را به خانه برد و یکی از درخشانترین نتایج را در ادوار جشنواره بینالمللی فیلم مستند ایران به دست آورد.
اما همه دستاوردهای زاهدیان در نویسندگی و کارگردانی فیلم مستند نبوده است. زاهدیان به عنوان یک طراح صحنه حرفهای هم در سینمای ایران شناخته میشود و یکی از ویژگیهای او آن است که توانست سال 1385 برای فیلم «مینای شهر خاموش» به کارگردانی امیرشهاب رضویان در 25مین دوره جشنواره فیلم فجر در بخش سودای سیمرغ برای جایزه سیمرغ بلورین بهترین طراحی صحنه و لباس نامزد شود.
زاهدیان تاکنون جوایزی چون بهترین فیلم جشن خانه سینما برای «ارگ بم» و برای فیلم «حلقههای گمشده»، بهترین فیلم مستند و بهترین پژوهش جشنواره فیلم اکو مقدونیه، لوح تقدیر جشنواره کراچی پاکستان و دیپلم افتخار جشنواره هندوستان را برای فیلم «خاطرات روی شیشه» و تندیس بهترین فیلم و بهترین پژوهش جشن بزرگ سینمای ایران را برای فیلم «میدان بیحصار» به دست آورده است.
یکی از ویژگیهای زاهدیان ساخت مستند بر اساس فضای شهری است. او المانهای شهری مانند میدانها یا خیابانها را با استفاده از پژوهشهای دقیق و متفاوت بررسی و از آنها ایدههایی برای ساخت مستند استخراج میکند. به عنوان مثال او در مستند «زمستان است» درباره خیابان لالهزار تهران فیلم میسازد، آن هم مبتنی بر پژوهش و منابع آرشیوی. ویژگی عجیب این مستندساز آن است که منابع خود را به اشکال متفاوتی به دست میآورد و آنها را نیز بر اساس سند، عکس، فیلم یا فایل صوتی در مستندهایش به کار میگیرد.
زاهدیان که بارها جایزه بهترین پژوهش را برای مستندهایش به دست آورده، همواره درباره چالش جمعآوری منابع مورد نیاز برای ساخت مستندهای آرشیوی صحبت میکند و معتقد است چون کانونی وجود ندارد که تمام این منابع در آن در دسترس باشد، این یکی از سختترین کارها است.
مستندسازی که با زحمت زیاد به سراغ سوژههایی میرود که کمتر مورد نظر قرار میگیرد و این همان هنری است که زاهدیان را متمایز میکند. از آثار او میتوان به مستندهای «میدان بیحصار»، «حلقههای گمشده»، «میدان نقش جهان»، «مسیح در جلفا»، «پاسارگاد»، «نقش رستم»، «تخت جمشید»، «خاطرات روی شیشه»، «ارگ بم»، «آسمان باران» و «سپیده» اشاره کرد.
هفدهمین جشنواره بینالمللی سینماحقیقت 27 آذر تا 2 دی 1402 در پردیس سینمایی چارسو برگزار می شود.
منبع: سینمااعتماد