چرا «هم مسیر» پخش نشد؟/ جامعه نیازمند قهرمان است

به گزارش روابط عمومی مرکز گسترش سینمای مستند، تجربی و پویانمایی، مرتضی پایه‌شناس مستندساز نام‌آشنای سینمای ایران، در خصوص فعالیتهای اخیر مستندسازی‌اش و سرانجام فیلم «هم‌مسیر» در گفتگو با حالامستند به بیان دیدگاهش پرداخت.

*در یکی دو سال گذشته و پیش از شروع «آب‌راه کوچکی در میان هور» درگیر ساخت سریال مستندی بودید درباره تاریخ، فرهنگ، مردم و حوادث سال‌های اخیر سوریه، تکلیف آن سریال چه شد؟

مرتضی پایه شناس: ماجرای «هم مسیر» مثنوی طولانیست، تحقیقات این سریال از اواسط دهه نود شروع شد. در سفرهایی که به سوریه داشتم، حس کردم به جز بحران سیاسی، که البته بسیار مهم و حساس بود، چیزهای دیگری هم درباره سوریه وجود دارد که مغفول مانده است. تاریخ، طبیعت زیبا، فرهنگ، شهرهای دیدنی و مردمی که شباهت بسیاری به ما دارند. ایده سریال «هم مسیر» از این سفرها و معاشرت با مردم سوریه آمد و با همراهی ۲۰ نفر از دوستان و همکارانم، این پروژه به فیلمبرداری و تدوین رسید. در این سریال مستند، هر بار دو نفر یکی از ایران و دیگری از سوریه، در یک مسافرت زمینی همراه می‌شوند و ضمن بازدید از ابنیه تاریخی و معاشرت با مردم و خوردن غذاها و شیرینی‌های مخصوص این کشور، درباره تجربه خود از زندگی، خاطرات و اشتراکات فرهنگی و اجتماعی صحبت می‌کنند. تدوین هفت قسمت از «هم مسیر» تمام شده، پلتفرم‌هایی ابراز علاقه کردند برای نمایش آن، شبکه مستند هم مشکلی برای پخش نداشت، اما گویا مسائلی وجود دارد که «هم مسیر» هنوز به مرحله نمایش نرسیده است.

*پس بحث را از همین جا شروع کنیم. از عرضه نامناسب آثار مستند.

-در سال‌های اخیر توجه به سینمای مستند بیشتر شده، شبکه مستند در زمینه تولید و پخش فیلم‌های مستند، علاقه‌مند و موثر بوده و این امتیاز بزرگی است. از سویی دیگر، مرکز گسترش سینمای مستند، تجربی و پویانمایی و نهادهای متولی دیگر، پلتفرم‌های اختصاصی یا مجراها و پاتوق‌هایی برای نمایش آثارشان به وجود آوردند که امکان دسترسی به فیلم مستند را تسریع کرده است. اما مشکل اینجاست که به دلیل نداشتن توجیه اقتصادی، توجه به سینمای مستند کمتر از سینمای داستانی یا شوهای سرگرم کننده‌ای است که این روزها، مخاطب و بیننده فراوان دارد. با این همه، شاید این مسیر، در آینده هموارتر شود. نوع مواجهه با سینمای مستند، متفاوت با سینمای داستانیست، اگر به ویژگی‌های سینمای مستند درست توجه شود، قطعا مخاطب خودش را پیدا خواهد کرد.

*«آب‌راه کوچکی در میان هور» در چه فضا و حال و هوایی است، آخرین فیلمی که از شما نمایش داده شد، «گلوله باران» بود. به این مستند شبیه است؟

-فکر می‌کنم اغلب فیلمسازان دوست ندارند، تجربه‌هایشان را، هر چند موفق، تکرار کنند. اگر چه به دلیل نوع نگاه، سلیقه و ذهنیتی که دارند می‌شود خطوط و تم‌های مشترک را در فیلم‌هایشان ردیابی و کشف کرد. «آب‌راه کوچکی در میان هور» درباره امید است، درباره مبارزه در شرایط دشوار و رسیدن به اهدافی که شاید غیرممکن به نظر برسد. فیلم هنوز کامل نشده و حرف زدن درباره آن، برایم ساده نیست. اما آنچه در این روایت برایم مهم است، این است که جامعه ما در سال‌های اخیر، درگیر مسائل مختلفی بوده، امید کمرنگ شده و چشم اندازها، شفاف نیست. هر جامعه پویایی، برای ادامه دادن به همدلی، وفاق، قهرمان و رویاهای جمعی مشترک نیازمند است. «آب‌راه کوچکی در میان هور» درباره آدم‌هایی از جنس ماست، که اهداف بزرگی دارند و با وجود مشکلات فراوان برای رسیدن به این هدف‌ها می‌جنگند.

*فیلم به هجدهمین جشنواره «سینماحقیقت» می‌رسد؟

من و همکارانم همه تلاشمان را می‌کنیم و امیدواریم.

منبع: حالا مستند