تفاوت گزارش خبری و مستند/ مستندساز نگاه و رویکرد دارد
فیلم مستند گزینش خبر و اطلاعات است. می‌تواند درست یا غلط باشد اما قدرت تاثیر گذاری زیادی بر مخاطب دارد.
به گزارش روابط عمومی مرکز گسترش سینمای مستند، تجربی و پویانمایی، امیرهادی ملک اسماعیلی: فیلم مستند گزینش خبر و اطلاعات است. می تواند درست یا غلط باشد اما قدرت تاثیر گذاری زیاد بر مخاطب دارد. حتی دعوای حقوقی و سیاسی شود یک مشکل حقوقی پر جنجال تا طرح شکایت به دادگاه برود.
قصدم برای مطرح کردن این بود که قدرت مستند را نشان دهم . این جا یاد آوری کنم که خبر و گزارش با فیلم مستند متفاوت است. خبر و گزارش تا جایی که می تواند بی طرف و بدون جهت گیری واقعه و ... را نشان می دهد اما در مستند شما حتما با جهت گیری سازنده کارگردان یا تهیه کننده درگیر می شوید.
در فیلم مستند نوع روایت تا استفاده خلاقانه از ابزار فنی فیلم اطلاعات دید شخصی را منتقل می کند. هرچقدر بدیع تر، خلاقانه تر تا موضوعات روز، سیاسی، اقتصادی و... را بازتاب دهد، تاثیر بیشتر دارد . فیلم خبری این چنین نیست. فقط ضبط و پخش است.
اما نکته مهم این است که منابع برای تحقیق نوشتاری تا فیلم مستند یا داستانی فیلم خبر است نه فیلم مستند. البته اگر در پرداخت نقطه نظر همسو یا مخالف فیلم ساز باشد به فیلم مستند و جهت نگاه او بر می گردد مثلا می توان در فیلم مستند به کارهای مایکل موربرگشت که حتما جهت گیری خاص دارد یا مثلا به دو فیلم داستانی تمام مردان ریس جمهمور یا فیلم پست اشاره کنم.
در ادامه می خواهم به یک نکته پر سوتفاهم برگردم. تاویل فیلم خبر به روزنامه برمی گردد تا قبل از فراگیری تلویزیون در سینماها نمایش داده می شد. این رابطه را می توانید در سکانس دوم فیلم همشهری کین ببینید. اما فیلم مستند نخست در سینما شروع و ادامه یافت . تجربه ای ناب و گسترده روایت با امکانات هنری وفنی فیلم ادامه یافت .
شاید دیدن این فیلم ها امروز برای یاداوری در تلویزیون یا شبکه های مجازی خالی از لطف نباشد اما همچنان در سینما بایدآنها را نگاه کرد مثل فیلم خانه ها یا سینما تک ها.
ولی بعد با گسترش ببیندهای تلویزیون، بخشی از ساخت فیلم مستند به آنجا نقل مکان کرد حتی شبکه های مختص فیلم مستند تاسیس شد. این فیلم ها را همچنان می شود در تلویزیون دید و لذت برد.
اما در سینما نیز فیلم های مستند این بار با نگاه خاص و ساختار که ازنمایش فراگیری تلویزیون می آمد. البته خاص هنر فیلم تا امروز ادامه پیدا کرد . یعنی به صورت کلی جایگاه فیلم خبر تا امروزدر تلویزیون و بعد شبکه های مجازی ماند اما فیلم مستند در امروزسالن سینما را نیز علاوه بر آنها دارد.
دیگر مرزی برای تلویزیون و سینما برای مکان تولید و نمایش برای نمایش فیلم وجود ندارد . فیلم مستند گزینه اطلاعات شخصی فیلم ساز است. برای تماشاگران در سینما و تلویزیون این مفهوم قاعدتا باید یکسان باشد. تماشاگر خاص اگر جهت دهی مستند را درک نکند فیلم خبر و فیلم مستند را اشتباه فرض می‌کند یا برعکس که در ابتدای مطلب نوشتم.